Consequenties dichterbij brengen

Als leerkracht moet je heldere verwachtingen scheppen en er
duidelijke consequenties aan verbinden in zowel positieve als negatieve
zin. Geef de leerling net zo veel verantwoordelijkheid als hij aankan.
Dit is in de praktijk vaak minder dan je denkt. Leerlingen zijn
namelijk vooral op korte termijn gemotiveerd. Hun gedachten gaan veel
meer uit naar het nieuwe vriendje of vriendinnetje, msn en facebook, dan
dat ze bezig zijn met hun doelen op de lange termijn.
Het is dus van belang om de consequenties, die veelal pas aan het einde
van het schooljaar duidelijk worden, dichterbij te brengen. Waar zijn
leerlingen nu gevoelig voor? Scholen hanteren hierbij de theorie dat
punten en autoriteit zaken zijn waar leerlingen gemotiveerd van raken.
Dit is echter niet meer zo. De huidige cultuur en de houding daarin van
de ouders maken de leerling veel minder gevoelig voor deze zaken. In de
praktijk zijn leerlingen veel gevoeliger voor;

Tijd: Wanneer ze in hun eigen tijd zaken in moeten halen, of na moeten blijven.

Werk: Meer werk moeten verrichten als ze niet hun best doen en dat werk wordt gecontroleerd.

Autonomie: Ze worden onder curatele gesteld en verliezen de vrijheid hun werk zelf in te delen.

Hoe kun je dit in de praktijk vormgeven?
Een methode die goed werkt is de ‘onder de zes, boven de acht’
methode. Dit houdt in dat wanneer een leerling lager haalt dan een zes,
hier meer werk aan verbonden is. De leerling zal dan ook diagnostische
tests moeten maken, of een samenvatting van het hoofdstuk, of wellicht
het achtste uur terug moeten komen voor meer instructie over het vak.
Tegelijkertijd moet een leerling ook worden beloond voor het halen van
een acht of hoger. In de praktijk maakt het nu weinig uit of een
leerling een negen haalt of een vijfenhalf. Slechts wanneer een leerling
constant negens haalt tot aan zijn eindexamen, dan komt er ‘cum laude’
op zijn diploma te staan. Meer valt er niet te winnen.
Het is dus van belang dat er wel iets te winnen valt voor leerlingen met
hoge cijfers. Wellicht kan de leerling in overleg met de docent minder
lessen volgen, of worden vrijgesteld van een deel van het huiswerk. Vele
manieren zijn denkbaar.